بیان مسئله 

یک مادر، از لحظه ای که متوجه می شود باردار است تا روزی که نوزاد به دنیا می آید پر از هیجان است. هیجان از دانستن زمان تولد نوزاد، هیجان شنیدن ضربان قلب کودک برای اولین بار، هیجان زمانی که کودک برای اولین بار لگد می زند و می گوید: “سلام مامان!” و بسیاری از این لحظات!

برای داشتن یک بارداری سالم، پیروی از برنامه معاینه و آزمایش های دوران بارداری بسیار مهم است. خیلی مهم است که برنامه معاینه منظم را برای سلامت خود و کودک در حال رشد خود دنبال کنید. 

به محض اطلاع از بارداری، به پزشک خود مراجعه کنید تا اولین معاینه مراقبت های دوران بارداری از کودک در حال رشد را برنامه ریزی کند. در حالت ایده آل، زنان یکسال قبل از بارداری باید اسید فولیک (از ویتامین های دوران بارداری) مصرف کنند. به طور معمول خانم های باردار، یک بار در هر ماه در طول سه ماهه اول بارداری به پزشک خود مراجعه می کنند.

 

لیست آزمایشات سه ماهه اول بارداری و موارد استفاده از این غربالگری

غربالگری سه ماهه اول ترکیبی از سونوگرافی جنین و آزمایش خون مادر است. تست های غربالگری می توانند به کشف خطر ابتلای جنین به نقایص مادرزادی خاص کمک کنند یعنی مشکلات احتمالی را زود تشخیص دهند. غربالگری سه ماهه اول دارای 3 قسمت است:

1. معاینه بدنی

  • تاریخچه سلامتی و معاینه فیزیکی: پزشک در اولین ملاقات شما، یک تاریخچه سلامت کامل گرفته (در مورد سلامتی و سابقه خانوادگی شما سوال می پرسد) و یک معاینه کامل فیزیکی از جمله معاینه پستان و معاینه لگن انجام می دهد. بسته به شرایط شما، ممکن است نیاز به معاینه قلب، ریه و تیروئید داشته باشید، پزشک فشار خون شما را اندازه گیری می کند. احتمالاً پزشک برای تایید بارداری بخواهد سونوگرافی انجام دهید.

برای اینکه بفهمید برای بارداری سالم باید وزن شما چقدر باشد، پزشک وزن و قد شما را اندازه گیری می کند و شاخص توده بدنی شما را محاسبه می کند.

همچنین پزشک تاریخ زایمان شما را محاسبه می کند، که حدود 266 روز از اولین روز آخرین قاعدگی می باشد.

معاینه فیزیکی خانم های باردار در دوران بارداری - دات لب

 

  • معاینه لگن و پاپ اسمیر: آزمایش بارداری در سه ماهه اول با معاینه لگن و پاپ اسمیر برای بررسی سلامت سلول های دهانه رحم شروع می شود. این آزمایش سرطان دهانه رحم (از نظر ویروس HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی) و برخی بیماری های مقاربتی (STD) را شناسایی می کند.

 

2. آزمایشات عمومی سه ماهه اول بارداری

در اولین ویزیت قبل از تولد، آزمایش خون ممکن است برای موارد زیر انجام شود:

  • شمارش گلبول‌های خون CBC و گروه خونی خود را بررسی کنید. پزشک گروه خونی و فاکتور Rh (رزوس) شما را شناسایی می‌کند.
  • هموگلوبین خود را اندازه گیری کنید. هموگلوبین یک پروتئین غنی از آهن است که در گلبول‌های قرمز یافت می‌شود و به سلول‌ها اجازه می‌دهد تا اکسیژن را از ریه‌ها به سایر قسمت‌های بدن منتقل کنند. هموگلوبین دی اکسید کربن را از سایر قسمت های بدن به ریه ها می برد تا بتوان آن را بازدم کرد. هموگلوبین پایین یا سطح پایین گلبول های قرمز خون نشانه کم خونی است. کم خونی می تواند باعث احساس خستگی شدید شود و ممکن است بر بارداری شما تأثیر بگذارد.

آزمایش خون دوران بارداری - دات لب

 

  • ایمنی در برابر برخی عفونت ها را بررسی کنید. این معمولاً شامل سرخجه و آبله مرغان می شود (مگر اینکه مدرکی مبنی بر واکسیناسیون یا مصونیت طبیعی در تاریخچه پزشکی شما وجود داشته باشد).
  • قرار گرفتن در معرض سایر عفونت ها را تشخیص دهید. پزشک شما آزمایش خون را برای تشخیص عفونت های مقاربتی مانند هپاتیت بی، سیفلیس، سوزاک، کلامیدیا و HIV (ویروسی که باعث ایدز می شود) پیشنهاد می کند. 

 

پزشک همچنین ممکن است بخواهد:

  • آزمایش ادرار ممکن است برای علائم عفونت های باکتریایی بدون علامت مثانه یا مجاری ادراری انجام شود.
  • آنالیز ادرار از نظر دفع پروتئین و گلوکز
  • سطح تیروئید را بررسی کنید

در همان ابتدا از شما نمونه ادرار خواسته می شود تا پزشک بتواند علائم عفونت کلیه را جستجو کند و در صورت لزوم با اندازه گیری سطح hCG بارداری شما را تایید کند. (ممکن است به جای آن از آزمایش hCG خون برای تایید بارداری استفاده شود.) نمونه های ادرار به طور منظم برای شناسایی گلوکز (نشانه دیابت) و پروتئین جمع آوری می شود که می تواند پره اکلامپسی را نشان دهد (یک بیماری ناشی از بارداری که با فشار خون بالا مشخص می شود). احتمال بروز این بیماری پس از 20 هفته بیشتر است، اگرچه در صورت وجود بیماری مزمن کلیوی، پروتئین ممکن است زودتر از 20 هفته وجود داشته باشد.

 

3. آزمایشات برای نگرانی های جنینی

آزمایش های دوران باردرای می تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد سلامت کودک شما ارائه دهد. پزشک شما معمولاً انواع آزمایش های غربالگری ژنتیکی قبل از تولد را در حدود هفته 11 بارداری ارائه می دهد و ممکن است شامل سونوگرافی یا آزمایش خون برای بررسی برخی مشکلات ژنتیکی جنین مانند سندرم داون باشند.

آزمایشات خونی برای سلامت جنین - دات لب

 

اما در آزمایشات غربالگری سه ماهه اول بارداری، دو آزمایش خون دیگر انجام می شود، این آزمایشات 2 ماده موجود در خون همه زنان باردار را اندازه گیری می کند: 

  • غربالگری پروتئین پلاسما مرتبط با بارداری (PAPP-A): این پروتئین در اوایل بارداری توسط جفت ساخته می شود. در طول یک بارداری طبیعی، سطح این پروتئین در خون زن باردار تا زمان زایمان افزایش می یابد. سطوح غیر طبیعی با خطر بالاتر مشکلات کروموزومی مرتبط است.
  • گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG): این هورمون در اوایل بارداری توسط جفت ساخته می شود. سطوح غیر طبیعی با خطر بالاتر مشکلات کروموزومی مرتبط است.

هنگامی که این تست ها با هم استفاده می شوند، توانایی بیشتری برای کشف اینکه آیا جنین ممکن است نقص ژنتیکی مادرزادی مانند سندرم داون (تریزومی 21) و تریزومی 18 داشته باشد، دارند.

اگر نتایج این آزمایشات غیر طبیعی باشد، پزشک شما مشاوره ژنتیک را پیشنهاد می کند و ممکن است نیاز به آزمایش بیشتری داشته باشید که شامل نمونه برداری از پرزهای کوریونی، آمنیوسنتز، DNA جنین بدون سلول یا سایر سونوگرافی ها باشد.

 

لیست آزمایشات سه ماهه دوم بارداری و موارد استفاده از این غربالگری

غربالگری سه ماهه دوم بارداری ممکن است شامل چندین آزمایش خون باشد. این آزمایشات اطلاعاتی در مورد خطر بچه دار شدن زنان با شرایط ژنتیکی خاص یا نقایص مادرزادی می دهند. غربالگری اغلب با نمونه برداری از خون شما بین هفته های 15 تا 20 بارداری انجام می شود (16 تا 18 ایده آل است). 

در اینجا تست های بارداری که ممکن است در سه ماهه دوم بارداری شما انجام شود، آورده شده است:

1. معاینات رایج در سه ماهه دوم بارداری انجام می شود

برای اطمینان از اینکه سه ماهه دوم بارداری شما به سلامت می گذرد، معاینات زیر در این دوره حساس انجام می شود:

معاینات بدنی سه ماهه دوم بارداری - دات لب

 

  • ضربان قلب جنین

ضربان قلب جنین با سونوگرافی داپلر بررسی می شود. فناوری داپلر از امواج صوتی برای بررسی ضربان قلب جنین استفاده می کند.

  • ادم یا تورم

پزشک به دنبال ورم در پاها، مچ پا یا ساق پاهای شما خواهد بود. تورم پا یک پدیده بسیار شایع است که در دوران بارداری مشاهده می شود و ممکن است در سه ماهه سوم بارداری شدیدتر شود. این می تواند به خصوص در حاملگی های چند قلو طبیعی باشد یا ممکن است نشانه ای از عوارضی مانند پره اکلامپسی، لخته شدن خون یا دیابت بارداری باشد.

  • افزایش وزن

در طول این مرحله، وزن شما برای مقایسه و ارزیابی تغییر وزن با وزن قبل از بارداری اندازه گیری می شود. پزشکان همچنین میزان وزنی که از آخرین ملاقات خود اضافه کرده اید را ارزیابی می کنند. اگر در حال افزایش وزن هستید، ممکن است به شما توصیه شود که مصرف برخی مواد غذایی را کاهش دهید. اگر به اندازه کافی وزن اضافه نمی کنید، ممکن است به شما توصیه شود از رژیم غذایی پیروی کنید یا مکمل های غذایی مصرف کنید.

  • فشار خون

فشار خون در دوران بارداری در پاسخ به تغییر هورمون ها و حجم خون کاهش می یابد. پزشک بررسی می کند که آیا فشار خون طبق انتظار کاهش یافته است یا خیر. در مورد فشار خون بسیار پایین، باید در ایستادن از حالت نشسته یا دراز کشیده مراقب باشید و از حرکات ناگهانی خودداری کنید. فشار خون بالا می تواند منجر به مشکلات جدی در دوران بارداری شود. در چنین مواردی، پزشک ممکن است به دنبال علائم پره اکلامپسی یا فشار خون بارداری باشد.

  • ارتفاع پایه

در هر ویزیت، پزشک یا ماما اندازه رحم شما (ارتفاع پایه) را اندازه گیری می کند تا رشد و وضعیت کودک شما را ردیابی کند.

 

2. آزمایشات در سه ماهه دوم بارداری

ادرار از نظر وجود گلوکز و پروتئین غربالگری می شود و همچنین برای وجود باکتری آزمایش می شود. اگر عفونت ادراری دارید، هنگام دفع ادرار احساس سوزش می کنید و ممکن است تب داشته باشید.

آزمایش ادرار در سه ماهه دوم بارداری - دات لب

 

  • سونوگرافی

این بررسی را در دوران بارداری بین هفته 18 و 22 بارداری انجام می دهید تا پزشک شما بتواند پیشرفت کودک شما را ببیند. همچنین یک سونوگرافی به عنوان بخشی از غربالگری سندرم داون و تریزومی 13 و تریزومی 18 انجام خواهید داد. این یک سونوگرافی بسیار تخصصی است و با آزمایش خون برای 3 ماده شیمیایی موجود در خون همه زنان باردار ترکیب می شود. مهم است که به یاد داشته باشید که این فقط یک آزمایش غربالگری است و به طور قطع نشان نمی دهد که آیا کودک شما به این بیماری مبتلا خواهد شد یا خیر. در صورت نیاز باید آزمایشات تایید انجام دهید.

  • تست های تایید پس از غربالگری مثبت

هنگامی که نتیجه غربالگری مثبت است، گزینه های زیر در دسترس هستند: 

آزمایش تشخیصی با نمونه برداری از پرزهای کوریونی (CVS) که بین 13-10 هفته انجام می شود، آزمایش تشخیصی با آمنیوسنتز پس از 15 هفته، غربالگری سرم مادر در سه ماهه دوم پس از 15 هفته انجام می شود. نتیجه غربالگری ترکیبی سه ماهه اول و دوم و سونوگرافی آناتومی دقیق را در حدود 18-20 هفته انجام دهید.

  • تست چهارگانه

یک آزمایش‌ دوران بارداری است که سطح چهار هورمون را در خون خانم های باردار اندازه گیری می کند و به طور معمول بین هفته های 15 تا 20 بارداری (سه ماهه دوم بارداری) انجام می شود. شامل:

1- غربالگری آلفا فتوپروتئین (AFP): این آزمایش خون سطح آلفا فتوپروتئین خون شما را در دوران بارداری اندازه گیری می کند. AFP پروتئینی است که به طور معمول توسط کبد جنین ساخته می شود. این در مایع اطراف جنین (مایع آمنیوتیک) است و از جفت وارد خون شما می شود. 

سطوح غیر طبیعی AFP ممکن است نشانه ای از موارد زیر باشد:

  • نقص لوله عصبی باز (ONTD) مانند اسپینا بیفیدا
  • سندرم داون
  • سایر مشکلات کروموزومی
  • مشکلات دیواره شکم جنین
  • دوقلوها؛ بیش از یک جنین در حال ساخت پروتئین است.
  • تاریخ زایمان نادرست 

2- گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG): این هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی است و توسط جفت ساخته می شود.

3- استریول: این هورمونی است که توسط جفت ساخته می شود.

4- اینهیبین: این هورمونی است که توسط جفت ساخته می شود.

نتایج غیر طبیعی AFP و سایر نشانگرها ممکن است به این معنی باشد که شما به آزمایش بیشتری نیاز دارید، نه اینکه آیا کودک شما واقعاً این بیماری را دارد یا خیر. اگر سطح خطر شما متوسط ​​یا زیاد است، ممکن است انتخاب کنید که غربالگری چهارگانه را با آزمایش دیگری که قطعی تر است مانند آمنیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای کوریونی دنبال کنید. سونوگرافی اغلب برای تایید تاریخ بارداری انجام می شود. 

  • آزمایشات خون

برای اندازه گیری سطح هموگلوبین خود در صورت پایین بودن، و همچنین سطح قند خون و هر پارامتر دیگری برای اطمینان از حفظ سلامتی خود؛

1- آزمایش قند ناشتا و تست تحمل گلوکز (GTT) برای بررسی دیابت بارداری. این آزمایش اغلب بین هفته های 24 تا 28 بارداری انجام می شود.

2- شمارش کامل خون (CBC) برای اطمینان از عدم ابتلا به کم خونی فقر آهن.

آزمایش خون در سه ماهه دوم بارداری - دات لب

 

صرف نظر از آزمایشاتی که باید انجام دهید، اگر سؤالی در رابطه با آزمایشات اولیه بارداری یا هر موضوع مرتبط دیگری دارید که ذهن شما را مشغول کرده است، همیشه می توانید با متخصصان صحبت کنید. از معاینات و ویزیت های قبل از تولد برای حل تمام سوالات خود استفاده کنید و خود را از هرگونه نگرانی بارداری رها کنید.

لیست آزمایشات سه ماهه سوم بارداری و موارد استفاده از این غربالگری

برای نظارت بر رشد و نمو جنین لازم است در تمام دوران بارداری معاینات بهداشتی منظمی داشته باشید. در سه ماهه سوم بارداری، پزشک به شما توصیه می کند که آزمایش خون و ادرار و اسکن سونوگرافی انجام دهید.

اندازه‌گیری‌های دیگر: اندازه‌گیری وزن، فشار خون و ارتفاع پایه نیز ادامه دارد. ضربان قلب کودک شما بلند و واضح است!

  • معاینات لگن:

در چند هفته آخر بارداری، پزشک معاینه لگن را دوباره شروع می کند. این برای این است که ببینیم آیا دهانه رحم فرآیند بلوغ را برای تولد شروع کرده است یا خیر. رسیدن به نرم شدن، نازک شدن و باز شدن (اتساع) دهانه رحم است.

نمونه ادرار شما برای بررسی سطح قندها، پروتئین ها و باکتری ها ارزیابی می شود.

سطح گلوکز ادرار: افزایش سطح گلوکز در نمونه ادرار شما می تواند نشانه دیابت بارداری باشد که اثرات نامطلوبی بر روی مادر و جنین می تواند داشته باشد. هورمون بارداری «گونادوتروپین کوریونی انسانی» (HCG) می تواند تولید انسولین را کاهش دهد و در نتیجه شانس ابتلا به دیابت در دوران بارداری را افزایش دهد.

ارزیابی پروتئین: پروتئین اضافی در نمونه ادرار شما نشانه فشار خون بالا ناشی از بارداری است و می تواند نشان دهنده آسیب به اندام ها باشد.

کشت ادرار: وجود باکتری در نمونه ادرار نشان دهنده عفونت ادراری است. کشت ادرار برای شناسایی ارگانیسم عامل عفونت و تعیین درمان آنتی بیوتیکی مناسب مفید است.

آزمایش ادرار در سه ماهه سوم بارداری - دات لب

 

  • آزمایش خون:

پزشک شما آزمایش تصویر کامل خون (CBC) را برای مشاهده سطوح اجزای خون (RBCs، WBCs و پلاکت‌ها) توصیه می‌کند. سطوح بالای گلبول های سفید نشان دهنده عفونت است. سطح هموگلوبین و گلبول های قرمز خون به طور منظم در طول بارداری برای تشخیص کم خونی بررسی می شود.

  • غربالگری استرپتوکوک گروه B:

پزشک ممکن است شما را برای غربالگری استرپتوکوک گروه B بین هفته های 35 تا 37 بارداری توصیه کند. استرپتوکوک گروه B عامل اصلی عفونت های تهدید کننده زندگی در نوزادان است و می تواند باعث عقب ماندگی ذهنی، اختلال بینایی و کاهش شنوایی شود. در این آزمایش، سواب‌های واژینال و رکتوم برای شناسایی باکتری‌های استرپتوکوک گروه B آنالیز می‌شوند.

  • پایش الکترونیکی ضربان قلب جنین:

پایش الکترونیکی ضربان قلب جنین در دوران بارداری و زایمان انجام می شود. این کمک می کند تا بفهمیم جنین خوب است یا مشکل دارد و می تواند هر زمانی بعد از 20 هفته انجام شود.

  • اسکن با امواج فراصوت (سونوگرافی):

سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری برای بررسی موقعیت جفت، رشد و وضعیت نوزاد و تعیین سطح مایع آمنیوتیک بسیار مهم است.

 

موارد استفاده از آزمایش های دوران بارداری

تست های قبل از تولد، آزمایش هایی هستند که در دوران بارداری برای بررسی سلامت مادر و جنین انجام می شوند. آنها می توانند شرایطی را شناسایی کنند که در صورت عدم درمان، کودک را در معرض خطر مشکلاتی مانند زایمان زودرس قرار دهد. آزمایش ها همچنین می توانند به پزشک کمک کنند تا مواردی مانند نقص مادرزادی یا ناهنجاری های کروموزومی را پیدا کنند.

برخی از آزمایش‌های دوران بارداری، آزمایش‌های غربالگری هستند که تنها می‌توانند احتمال بروز مشکل را آشکار کنند. سایر آزمایش‌های دوران بارداری، آزمایش های تشخیصی هستند که می توانند به طور دقیق تشخیص دهند که آیا جنین مشکل خاصی دارد یا خیر. یک آزمایش غربالگری گاهی با یک آزمایش تشخیصی دنبال می شود.

اگر پزشک آزمایشی را توصیه کرد، در مورد خطرات و فواید آن بپرسید. اکثر والدین متوجه می شوند که آزمایش‌های دوران بارداری به آنها آرامش خاطر می دهد و در عین حال به آنها کمک می کند تا برای تولد نوزادشان آماده شوند. اما این انتخاب شماست که یک آزمون را بپذیرید یا رد کنید.

 

شرایط آمادگی

برای آماده شدن برای سونوگرافی یا آزمایش خون نیازی به انجام کار خاصی ندارید، فقط ممکن است در هنگام انجام سونوگرافی به شما دستور داده شود که مثانه پر باشد.

 

هر چند وقت انجام شود

هر چند وقت یک بار برای معاینات مراقبت های دوران بارداری مراجعه می کنید؟

اکثر زنان باردار می توانند از برنامه ای مانند زیر پیروی کنند:

هفته 4 تا 28 بارداری. هر 4 هفته یک بار (ماهی یکبار) یک چکاپ بروید.

هفته های 28 تا 36 بارداری. هر 2 هفته یک بار (ماهی دو بار) یک چکاپ بروید.

هفته های 36 تا 41 بارداری. هر هفته یک بار (هفته ای یک بار) برای معاینه مراجعه کنید.

اگر در دوران بارداری عوارضی دارید، ممکن است پزشک بخواهد شما را بیشتر ببیند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید